答客難

　　客難東方朔曰：“蘇秦、張儀一當(dāng)萬乘之主，而身都卿相之位，澤及后世。今子大夫修先王之術(shù)，慕圣人之義，諷誦詩書百家之言，不可勝記，著于竹帛；唇腐齒落，服膺而不可釋，好學(xué)樂道之效，明白甚矣；自以為智能海內(nèi)無雙，則可謂博聞辯智矣。然悉力盡忠，以事圣帝，曠日持久，積數(shù)十年，官不過侍郎，位不過執(zhí)戟。意者尚有遺行邪？同胞之徒，無所容居，其故何也？”

　　東方先生喟然長息，仰而應(yīng)之曰：“是故非子之所能備。彼一時也，此一時也，豈可同哉？夫蘇秦、張儀之時，周室大壞，諸侯不朝，力政爭權(quán)，相擒以兵，并為十二國，未有雌雄。得士者強，失士者亡，故說得行焉。身處尊位，珍寶充內(nèi)，外有倉麋，澤及后世，子孫長享。今則不然：圣帝德流，天下震懾，諸侯賓服，連四海之外以為帶，安于覆盂；天下平均，合為一家，動發(fā)舉事，猶運之掌，賢與不肖何以異哉？遵天之道，順地之理，物無不得其所；故綏之則安，動之則苦；尊之則為將，卑之則為虜；抗之則在青云之上，抑之則在深淵之下；用之則為虎，不用則為鼠；雖欲盡節(jié)效情，安知前后？夫天地之大，士民之眾，竭精馳說，并進輻湊者，不可勝數(shù)；悉力慕之，困于衣食，或失門戶。使蘇秦、張儀與仆并生于今之世，曾不得掌故，安敢望侍郎乎！傳曰：‘天下無害，雖有圣人，無所施才；上下和同，雖有賢者，無所立功。’故曰：時異事異。

　　“雖然，安可以不務(wù)修身乎哉！《詩》曰：‘鼓鐘于宮，聲聞于外?！Q鳴九皋，聲聞于天’。茍能修身，何患不榮！太公體行仁義，七十有二，乃設(shè)用于文武，得信厥說。封于齊，七百歲而不絕。此士所以日夜孳孳，修學(xué)敏行，而不敢怠也。譬若鹡鸰，飛且鳴矣。傳曰：‘天不為人之惡寒而輟其冬，地不為人之惡險而輟其廣，君子不為小人之匈匈而易其行?！煊谐６?，地有常形，君子有常行；君子道其常，小人計其功?！痹娫疲骸Y義之不愆，何恤人之言？’水至清則無魚，人至察則無徒；冕而前旒，所以蔽明；黈纊充耳，所以塞聰。明有所不見，聰有所不聞，舉大德，赦小過，無求備于一人之義也。枉而直之，使自得之；優(yōu)而柔之，使自求之；揆而度之，使自索之。蓋圣人之教化如此，欲其自得之；自得之，則敏且廣矣。

　　“今世之處士，時雖不用，塊然無徒，廓然獨居；上觀許山，下察接輿；計同范蠡，忠合子胥；天下和平，與義相扶，寡偶少徒，固其宜也。子何疑于予哉？若大燕之用樂毅，秦之任李斯，酈食其之下齊，說行如流，曲從如環(huán)；所欲必得，功若丘山；海內(nèi)定，國家安；是遇其時者也，子又何怪之邪？語曰：‘以管窺天，以蠡測海，以筵撞鐘，’豈能通其條貫，考其文理，發(fā)其音聲哉？猶是觀之，譬由鼱鼩之襲狗，孤豚之咋虎，至則靡耳，何功之有？今以下愚而非處士，雖欲勿困，固不得已，此適足以明其不知權(quán)變，而終惑于大道也?！?/p>

　　kè nán dōng fāng shuò yuē ：“sū qín 、zhāng yí yī dāng wàn chéng zhī zhǔ ，ér shēn dōu qīng xiàng zhī wèi ，zé jí hòu shì 。jīn zǐ dà fū xiū xiān wáng zhī shù ，mù shèng rén zhī yì ，fěng sòng shī shū bǎi jiā zhī yán ，bú kě shèng jì ，zhe yú zhú bó ；chún fǔ chǐ luò ，fú yīng ér bú kě shì ，hǎo xué lè dào zhī xiào ，míng bái shèn yǐ ；zì yǐ wéi zhì néng hǎi nèi wú shuāng ，zé kě wèi bó wén biàn zhì yǐ 。rán xī lì jìn zhōng ，yǐ shì shèng dì ，kuàng rì chí jiǔ ，jī shù shí nián ，guān bú guò shì láng ，wèi bú guò zhí jǐ 。yì zhě shàng yǒu yí háng xié ？tóng bāo zhī tú ，wú suǒ róng jū ，qí gù hé yě ？”

　　dōng fāng xiān shēng kuì rán zhǎng xī ，yǎng ér yīng zhī yuē ：“shì gù fēi zǐ zhī suǒ néng bèi 。bǐ yī shí yě ，cǐ yī shí yě ，qǐ kě tóng zāi ？fū sū qín 、zhāng yí zhī shí ，zhōu shì dà huài ，zhū hóu bú cháo ，lì zhèng zhēng quán ，xiàng qín yǐ bīng ，bìng wéi shí èr guó ，wèi yǒu cí xióng 。dé shì zhě qiáng ，shī shì zhě wáng ，gù shuō dé háng yān 。shēn chù zūn wèi ，zhēn bǎo chōng nèi ，wài yǒu cāng mí ，zé jí hòu shì ，zǐ sūn zhǎng xiǎng 。jīn zé bú rán ：shèng dì dé liú ，tiān xià zhèn shè ，zhū hóu bīn fú ，lián sì hǎi zhī wài yǐ wéi dài ，ān yú fù yú ；tiān xià píng jun1 ，hé wéi yī jiā ，dòng fā jǔ shì ，yóu yùn zhī zhǎng ，xián yǔ bú xiāo hé yǐ yì zāi ？zūn tiān zhī dào ，shùn dì zhī lǐ ，wù wú bú dé qí suǒ ；gù suí zhī zé ān ，dòng zhī zé kǔ ；zūn zhī zé wéi jiāng ，bēi zhī zé wéi lǔ ；kàng zhī zé zài qīng yún zhī shàng ，yì zhī zé zài shēn yuān zhī xià ；yòng zhī zé wéi hǔ ，bú yòng zé wéi shǔ ；suī yù jìn jiē xiào qíng ，ān zhī qián hòu ？fū tiān dì zhī dà ，shì mín zhī zhòng ，jié jīng chí shuō ，bìng jìn fú còu zhě ，bú kě shèng shù ；xī lì mù zhī ，kùn yú yī shí ，huò shī mén hù 。shǐ sū qín 、zhāng yí yǔ pú bìng shēng yú jīn zhī shì ，céng bú dé zhǎng gù ，ān gǎn wàng shì láng hū ！chuán yuē ：‘tiān xià wú hài ，suī yǒu shèng rén ，wú suǒ shī cái ；shàng xià hé tóng ，suī yǒu xián zhě ，wú suǒ lì gōng 。’gù yuē ：shí yì shì yì 。

　　“suī rán ，ān kě yǐ bú wù xiū shēn hū zāi ！《shī 》yuē ：‘gǔ zhōng yú gōng ，shēng wén yú wài 。’‘hè míng jiǔ gāo ，shēng wén yú tiān ’。gǒu néng xiū shēn ，hé huàn bú róng ！tài gōng tǐ háng rén yì ，qī shí yǒu èr ，nǎi shè yòng yú wén wǔ ，dé xìn jué shuō 。fēng yú qí ，qī bǎi suì ér bú jué 。cǐ shì suǒ yǐ rì yè zī zī ，xiū xué mǐn háng ，ér bú gǎn dài yě 。pì ruò jí líng ，fēi qiě míng yǐ 。chuán yuē ：‘tiān bú wéi rén zhī è hán ér chuò qí dōng ，dì bú wéi rén zhī è xiǎn ér chuò qí guǎng ，jun1 zǐ bú wéi xiǎo rén zhī xiōng xiōng ér yì qí háng ?！畉iān yǒu cháng dù ，dì yǒu cháng xíng ，jun1 zǐ yǒu cháng háng ；jun1 zǐ dào qí cháng ，xiǎo rén jì qí gōng ?！眘hī yún ：‘lǐ yì zhī bú qiān ，hé xù rén zhī yán ？’shuǐ zhì qīng zé wú yú ，rén zhì chá zé wú tú ；miǎn ér qián liú ，suǒ yǐ bì míng ；tǒu kuàng chōng ěr ，suǒ yǐ sāi cōng 。míng yǒu suǒ bú jiàn ，cōng yǒu suǒ bú wén ，jǔ dà dé ，shè xiǎo guò ，wú qiú bèi yú yī rén zhī yì yě 。wǎng ér zhí zhī ，shǐ zì dé zhī ；yōu ér róu zhī ，shǐ zì qiú zhī ；kuí ér dù zhī ，shǐ zì suǒ zhī 。gài shèng rén zhī jiāo huà rú cǐ ，yù qí zì dé zhī ；zì dé zhī ，zé mǐn qiě guǎng yǐ 。

　　“jīn shì zhī chù shì ，shí suī bú yòng ，kuài rán wú tú ，kuò rán dú jū ；shàng guān xǔ shān ，xià chá jiē yú ；jì tóng fàn lí ，zhōng hé zǐ xū ；tiān xià hé píng ，yǔ yì xiàng fú ，guǎ ǒu shǎo tú ，gù qí yí yě 。zǐ hé yí yú yǔ zāi ？ruò dà yàn zhī yòng lè yì ，qín zhī rèn lǐ sī ，lì shí qí zhī xià qí ，shuō háng rú liú ，qǔ cóng rú huán ；suǒ yù bì dé ，gōng ruò qiū shān ；hǎi nèi dìng ，guó jiā ān ；shì yù qí shí zhě yě ，zǐ yòu hé guài zhī xié ？yǔ yuē ：‘yǐ guǎn kuī tiān ，yǐ lí cè hǎi ，yǐ yàn zhuàng zhōng ，’qǐ néng tōng qí tiáo guàn ，kǎo qí wén lǐ ，fā qí yīn shēng zāi ？yóu shì guān zhī ，pì yóu jīng qú zhī xí gǒu ，gū tún zhī zǎ hǔ ，zhì zé mí ěr ，hé gōng zhī yǒu ？jīn yǐ xià yú ér fēi chù shì ，suī yù wù kùn ，gù bú dé yǐ ，cǐ shì zú yǐ míng qí bú zhī quán biàn ，ér zhōng huò yú dà dào yě ?！?/p>
※提示：拼音為程序生成，因此多音字的拼音可能不準(zhǔn)確。