送石昌言使北引

　　昌言舉進(jìn)士時，吾始數(shù)歲，未學(xué)也。憶與群兒戲先府君側(cè)，昌言從旁取棗栗啖我；家居相近，又以親戚故，甚狎。昌言舉進(jìn)士，日有名。吾后漸長，亦稍知讀書，學(xué)句讀、屬對、聲律，未成而廢。昌言聞吾廢學(xué)，雖不言，察其意，甚恨。后十余年，昌言及第第四人，守官四方，不相聞。吾日益壯大，乃能感悔，摧折復(fù)學(xué)。又?jǐn)?shù)年，游京師，見昌言長安，相與勞問，如平生歡。出文十?dāng)?shù)首，昌言甚喜稱善。吾晚學(xué)無師，雖日當(dāng)文，中甚自慚；及聞昌言說，乃頗自喜。今十余年，又來京師，而昌言官兩制，乃為天子出使萬里外強(qiáng)悍不屈之虜庭，建大旆，從騎數(shù)百，送車千乘，出都門，意氣慨然。自思為兒時，見昌言先府君旁，安知其至此？富貴不足怪，吾于昌言獨(dú)有感也！大丈夫生不為將，得為使，折沖口舌之間足矣。

　　往年彭任從富公使還，為我言曰：“既出境，宿驛亭。聞介馬數(shù)萬騎馳過，劍槊相摩，終夜有聲，從者怛然失色。及明，視道上馬跡，尚心掉不自禁。”凡虜所以夸耀中國者，多此類。中國之人不測也，故或至于震懼而失辭，以為夷狄笑。嗚呼！何其不思之甚也！昔者奉春君使冒頓，壯士健馬皆匿不見，是以有平城之役。今之匈奴，吾知其無能為也。孟子曰：“說大人則藐之?！睕r與夷狄！請以為贈。

　　chāng yán jǔ jìn shì shí ，wú shǐ shù suì ，wèi xué yě 。yì yǔ qún ér xì xiān fǔ jun1 cè ，chāng yán cóng páng qǔ zǎo lì dàn wǒ ；jiā jū xiàng jìn ，yòu yǐ qīn qī gù ，shèn xiá 。chāng yán jǔ jìn shì ，rì yǒu míng 。wú hòu jiàn zhǎng ，yì shāo zhī dú shū ，xué jù dú 、shǔ duì 、shēng lǜ ，wèi chéng ér fèi 。chāng yán wén wú fèi xué ，suī bú yán ，chá qí yì ，shèn hèn 。hòu shí yú nián ，chāng yán jí dì dì sì rén ，shǒu guān sì fāng ，bú xiàng wén 。wú rì yì zhuàng dà ，nǎi néng gǎn huǐ ，cuī shé fù xué 。yòu shù nián ，yóu jīng shī ，jiàn chāng yán zhǎng ān ，xiàng yǔ láo wèn ，rú píng shēng huān 。chū wén shí shù shǒu ，chāng yán shèn xǐ chēng shàn 。wú wǎn xué wú shī ，suī rì dāng wén ，zhōng shèn zì cán ；jí wén chāng yán shuō ，nǎi pō zì xǐ 。jīn shí yú nián ，yòu lái jīng shī ，ér chāng yán guān liǎng zhì ，nǎi wéi tiān zǐ chū shǐ wàn lǐ wài qiáng hàn bú qū zhī lǔ tíng ，jiàn dà pèi ，cóng qí shù bǎi ，sòng chē qiān chéng ，chū dōu mén ，yì qì kǎi rán 。zì sī wéi ér shí ，jiàn chāng yán xiān fǔ jun1 páng ，ān zhī qí zhì cǐ ？fù guì bú zú guài ，wú yú chāng yán dú yǒu gǎn yě ！dà zhàng fū shēng bú wéi jiāng ，dé wéi shǐ ，shé chōng kǒu shé zhī jiān zú yǐ 。

　　wǎng nián péng rèn cóng fù gōng shǐ hái ，wéi wǒ yán yuē ：“jì chū jìng ，xiǔ yì tíng 。wén jiè mǎ shù wàn qí chí guò ，jiàn shuò xiàng mó ，zhōng yè yǒu shēng ，cóng zhě dá rán shī sè 。jí míng ，shì dào shàng mǎ jì ，shàng xīn diào bú zì jìn 。”fán lǔ suǒ yǐ kuā yào zhōng guó zhě ，duō cǐ lèi 。zhōng guó zhī rén bú cè yě ，gù huò zhì yú zhèn jù ér shī cí ，yǐ wéi yí dí xiào 。wū hū ！hé qí bú sī zhī shèn yě ！xī zhě fèng chūn jun1 shǐ mào dùn ，zhuàng shì jiàn mǎ jiē nì bú jiàn ，shì yǐ yǒu píng chéng zhī yì 。jīn zhī xiōng nú ，wú zhī qí wú néng wéi yě 。mèng zǐ yuē ：“shuō dà rén zé miǎo zhī ?！眐uàng yǔ yí dí ！qǐng yǐ wéi zèng 。