秋?水?(節(jié)?選)

　　秋水時至，百川灌河。涇流之大，兩涘渚崖之間，不辯牛馬。 于是焉，河伯欣然自喜，以天下之美為盡在己。順流而東行，至于北海。東面而視，不見水端。于是焉，河伯始旋其面目，望洋向若而嘆曰：“野語有之曰：‘聞道百，以為莫己若’者，我之謂也。且夫我嘗聞少仲尼之聞，而輕伯夷之義者，始吾弗信，今吾睹子之難窮也，吾非至于子之門，則殆矣，吾長見笑于大方之家。”

　　北海若曰：“井蛙不可以語于海者，拘于虛也；夏蟲不可以語于冰者，篤于時也；曲士不可以語于道者，束于教也。今爾出于崖涘，觀于大海，乃知爾丑，爾將可與語大理矣。天下之水，莫大于海。萬川歸之，不知何時止而不盈；尾閭泄之，不知何時已而不虛；春秋不變，水旱不知。此其過江河之流，不可為量數(shù)。而吾未嘗以此自多者，自以比形于天地，而受氣于陰陽，吾在天地之間，猶小石小木之在大山也。方存乎見少，又奚以自多！計四海之在天地之間也，不似礨空之在大澤乎？計中國之在海內(nèi)不似稊米之在大倉乎？號物之數(shù)謂之萬，人處一焉；人卒九州，谷食之所生，舟車之所通，人處一焉。此其比萬物也，不似豪末之在于馬體乎？五帝之所連，三王之所爭，仁人之所憂，任士之所勞，盡此矣！伯夷辭之以為名，仲尼語之以為博。此其自多也，不似爾向之自多于水乎？”

　　qiū shuǐ shí zhì ，bǎi chuān guàn hé 。jīng liú zhī dà ，liǎng sì zhǔ yá zhī jiān ，bú biàn niú mǎ 。 yú shì yān ，hé bó xīn rán zì xǐ ，yǐ tiān xià zhī měi wéi jìn zài jǐ 。shùn liú ér dōng háng ，zhì yú běi hǎi 。dōng miàn ér shì ，bú jiàn shuǐ duān 。yú shì yān ，hé bó shǐ xuán qí miàn mù ，wàng yáng xiàng ruò ér tàn yuē ：“yě yǔ yǒu zhī yuē ：‘wén dào bǎi ，yǐ wéi mò jǐ ruò ’zhě ，wǒ zhī wèi yě 。qiě fū wǒ cháng wén shǎo zhòng ní zhī wén ，ér qīng bó yí zhī yì zhě ，shǐ wú fú xìn ，jīn wú dǔ zǐ zhī nán qióng yě ，wú fēi zhì yú zǐ zhī mén ，zé dài yǐ ，wú zhǎng jiàn xiào yú dà fāng zhī jiā ?！?

　　běi hǎi ruò yuē ：“jǐng wā bú kě yǐ yǔ yú hǎi zhě ，jū yú xū yě ；xià chóng bú kě yǐ yǔ yú bīng zhě ，dǔ yú shí yě ；qǔ shì bú kě yǐ yǔ yú dào zhě ，shù yú jiāo yě 。jīn ěr chū yú yá sì ，guān yú dà hǎi ，nǎi zhī ěr chǒu ，ěr jiāng kě yǔ yǔ dà lǐ yǐ 。tiān xià zhī shuǐ ，mò dà yú hǎi 。wàn chuān guī zhī ，bú zhī hé shí zhǐ ér bú yíng ；wěi lǘ xiè zhī ，bú zhī hé shí yǐ ér bú xū ；chūn qiū bú biàn ，shuǐ hàn bú zhī 。cǐ qí guò jiāng hé zhī liú ，bú kě wéi liàng shù 。ér wú wèi cháng yǐ cǐ zì duō zhě ，zì yǐ bǐ xíng yú tiān dì ，ér shòu qì yú yīn yáng ，wú zài tiān dì zhī jiān ，yóu xiǎo shí xiǎo mù zhī zài dà shān yě 。fāng cún hū jiàn shǎo ，yòu xī yǐ zì duō ！jì sì hǎi zhī zài tiān dì zhī jiān yě ，bú sì lěi kōng zhī zài dà zé hū ？jì zhōng guó zhī zài hǎi nèi bú sì tí mǐ zhī zài dà cāng hū ？hào wù zhī shù wèi zhī wàn ，rén chù yī yān ；rén zú jiǔ zhōu ，gǔ shí zhī suǒ shēng ，zhōu chē zhī suǒ tōng ，rén chù yī yān 。cǐ qí bǐ wàn wù yě ，bú sì háo mò zhī zài yú mǎ tǐ hū ？wǔ dì zhī suǒ lián ，sān wáng zhī suǒ zhēng ，rén rén zhī suǒ yōu ，rèn shì zhī suǒ láo ，jìn cǐ yǐ ！bó yí cí zhī yǐ wéi míng ，zhòng ní yǔ zhī yǐ wéi bó 。cǐ qí zì duō yě ，bú sì ěr xiàng zhī zì duō yú shuǐ hū ？”