聽箏

【原文】

鳴箏金粟柱，素手玉房前。

欲得周郎顧，時(shí)時(shí)誤拂弦。

【注釋】

1、金粟柱：古也稱桂為金粟，這里當(dāng)是指弦軸之細(xì)而精美。

【譯文】

金粟軸的古箏發(fā)出優(yōu)美的聲音，

那素手撥箏的美人坐在玉房前。

想盡了辦法為博取周郎的青睞，

你看她故意地時(shí)時(shí)撥錯(cuò)了琴弦。

【賞析】

“聽箏”應(yīng)是聽奏箏有感。但從題意看似乎應(yīng)作“鳴箏”來得有味，來得生動(dòng)。詩描摹了一位彈箏美女，為博取青睞而故出差錯(cuò)的情態(tài)。透視心理狀態(tài)，洞察入微，描寫細(xì)膩婉曲，十分傳神。

【鑒賞】

為了所愛慕的人顧盼自己，便故意將弦撥錯(cuò)，彈箏女可愛形象躍然紙上。相傳三國(guó)時(shí)代的周瑜，二十四歲為建威中郎將，人稱周郎，他精通音樂，別人奏曲有誤，他就回頭一看，當(dāng)時(shí)人稱：“曲有誤，周郎顧?！贝嗽姰?dāng)然受到這個(gè)故事的啟發(fā)。

箏，一種弦樂器。從唐詩中所描寫的箏來看，箏是十三根弦，如：“花臉云鬟坐玉樓，十三弦里一時(shí)愁”(白居易《聽崔七妓人箏》)?！按笈尭叽话俪撸迓暣僦摇?劉禹錫《夜聞商人船中箏》)。柱，定弦調(diào)音的短軸;金粟，指柱上飾有金星一樣的花紋;素手，指彈箏女子纖細(xì)潔白的手;房，箏上架弦的枕，玉房，指玉制的箏枕。詩的一二句寫彈箏的女子纖手撥箏，正處于彈奏狀態(tài)。按此寫法，接下去似乎應(yīng)該描寫女了的彈奏技藝，或者表現(xiàn)秦箏極富感染力的音樂形象，但出人意料的是，三、四句并不沿襲通常的寫法，而是描寫女子為了引起知音者的注意，故意錯(cuò)撥箏弦。周郎，即三國(guó)時(shí)的周瑜，“瑜受建威中郎將，時(shí)年二十四，吳中皆呼周郎，少精意于音樂，雖三爵之后，其有闕誤瑜必知之，知之必顧。時(shí)人謠曰：‘ 曲有誤，周郎顧’”(《吳志·周瑜傳》)。

“欲得周郎顧”，就意味著當(dāng)時(shí)坐在一旁的“周郎”(喻指聽者)沒有看她，為什么不看她呢?大概已經(jīng)完全陶醉在那美妙的箏聲中了，本來這應(yīng)該是演奏者最祈盼的效果，最欣慰的時(shí)刻。然而，這情景卻不是這位女子此時(shí)最渴望的效果，因?yàn)樗闹辛碛兴?，思不在聽者賞音，而在于一“顧”，怎么辦呢?她靈機(jī)一動(dòng)，故意不時(shí)地錯(cuò)撥它一兩個(gè)音，于是充滿戲劇性的場(chǎng)景出現(xiàn)了：那不諧和的旋律，突然驚動(dòng)了沉醉在音樂境界中的“周郎”，他下意識(shí)地眉頭一皺，朝她一看，只見她非但沒有絲毫“誤拂”的遺憾和歉意，兩眼反而閃爍出得意的眼神：啊，原來是誤非真誤?！坝弥芾深?，時(shí)時(shí)誤拂弦”，正面寫出了彈者藏巧于拙，背面又暗示了聽者以假當(dāng)真，而這種巧與拙、假與真，又在那無言的一顧之中獲得了奇妙的統(tǒng)一。它不僅說明彈者是高手，聽者是知音，而且傳神地表現(xiàn)出兩者的心理神態(tài)意趣韻味無窮。

【yuán wén 】

míng zhēng jīn sù zhù ，sù shǒu yù fáng qián 。

yù dé zhōu láng gù ，shí shí wù fú xián 。

【zhù shì 】

1、jīn sù zhù ：gǔ yě chēng guì wéi jīn sù ，zhè lǐ dāng shì zhǐ xián zhóu zhī xì ér jīng měi 。

【yì wén 】

jīn sù zhóu de gǔ zhēng fā chū yōu měi de shēng yīn ，

nà sù shǒu bō zhēng de měi rén zuò zài yù fáng qián 。

xiǎng jìn le bàn fǎ wéi bó qǔ zhōu láng de qīng lài ，

nǐ kàn tā gù yì dì shí shí bō cuò le qín xián 。

【shǎng xī 】

“tīng zhēng ”yīng shì tīng zòu zhēng yǒu gǎn 。dàn cóng tí yì kàn sì hū yīng zuò “míng zhēng ”lái dé yǒu wèi ，lái dé shēng dòng 。shī miáo mó le yī wèi dàn zhēng měi nǚ ，wéi bó qǔ qīng lài ér gù chū chà cuò de qíng tài 。tòu shì xīn lǐ zhuàng tài ，dòng chá rù wēi ，miáo xiě xì nì wǎn qǔ ，shí fèn chuán shén 。

【jiàn shǎng 】

wéi le suǒ ài mù de rén gù pàn zì jǐ ，biàn gù yì jiāng xián bō cuò ，dàn zhēng nǚ kě ài xíng xiàng yuè rán zhǐ shàng 。xiàng chuán sān guó shí dài de zhōu yú ，èr shí sì suì wéi jiàn wēi zhōng láng jiāng ，rén chēng zhōu láng ，tā jīng tōng yīn lè ，bié rén zòu qǔ yǒu wù ，tā jiù huí tóu yī kàn ，dāng shí rén chēng ：“qǔ yǒu wù ，zhōu láng gù ?！眂ǐ shī dāng rán shòu dào zhè gè gù shì de qǐ fā 。

zhēng ，yī zhǒng xián lè qì 。cóng táng shī zhōng suǒ miáo xiě de zhēng lái kàn ，zhēng shì shí sān gēn xián ，rú ：“huā liǎn yún huán zuò yù lóu ，shí sān xián lǐ yī shí chóu ”(bái jū yì 《tīng cuī qī jì rén zhēng 》)?！癲à biàn gāo chuán yī bǎi chǐ ，qīng shēng cù zhù shí sān xián ”(liú yǔ xī 《yè wén shāng rén chuán zhōng zhēng 》)。zhù ，dìng xián diào yīn de duǎn zhóu ;jīn sù ，zhǐ zhù shàng shì yǒu jīn xīng yī yàng de huā wén ;sù shǒu ，zhǐ dàn zhēng nǚ zǐ xiān xì jié bái de shǒu ;fáng ，zhēng shàng jià xián de zhěn ，yù fáng ，zhǐ yù zhì de zhēng zhěn 。shī de yī èr jù xiě dàn zhēng de nǚ zǐ xiān shǒu bō zhēng ，zhèng chù yú dàn zòu zhuàng tài 。àn cǐ xiě fǎ ，jiē xià qù sì hū yīng gāi miáo xiě nǚ le de dàn zòu jì yì ，huò zhě biǎo xiàn qín zhēng jí fù gǎn rǎn lì de yīn lè xíng xiàng ，dàn chū rén yì liào de shì ，sān 、sì jù bìng bú yán xí tōng cháng de xiě fǎ ，ér shì miáo xiě nǚ zǐ wéi le yǐn qǐ zhī yīn zhě de zhù yì ，gù yì cuò bō zhēng xián 。zhōu láng ，jí sān guó shí de zhōu yú ，“yú shòu jiàn wēi zhōng láng jiāng ，shí nián èr shí sì ，wú zhōng jiē hū zhōu láng ，shǎo jīng yì yú yīn lè ，suī sān jué zhī hòu ，qí yǒu què wù yú bì zhī zhī ，zhī zhī bì gù 。shí rén yáo yuē ：‘ qǔ yǒu wù ，zhōu láng gù ’”(《wú zhì ·zhōu yú chuán 》)。

“yù dé zhōu láng gù ”，jiù yì wèi zhe dāng shí zuò zài yī páng de “zhōu láng ”(yù zhǐ tīng zhě )méi yǒu kàn tā ，wéi shí me bú kàn tā ne ?dà gài yǐ jīng wán quán táo zuì zài nà měi miào de zhēng shēng zhōng le ，běn lái zhè yīng gāi shì yǎn zòu zhě zuì qí pàn de xiào guǒ ，zuì xīn wèi de shí kè 。rán ér ，zhè qíng jǐng què bú shì zhè wèi nǚ zǐ cǐ shí zuì kě wàng de xiào guǒ ，yīn wéi tā xīn zhōng lìng yǒu suǒ sī ，sī bú zài tīng zhě shǎng yīn ，ér zài yú yī “gù ”，zěn me bàn ne ?tā líng jī yī dòng ，gù yì bú shí dì cuò bō tā yī liǎng gè yīn ，yú shì chōng mǎn xì jù xìng de chǎng jǐng chū xiàn le ：nà bú xié hé de xuán lǜ ，tū rán jīng dòng le chén zuì zài yīn lè jìng jiè zhōng de “zhōu láng ”，tā xià yì shí dì méi tóu yī zhòu ，cháo tā yī kàn ，zhī jiàn tā fēi dàn méi yǒu sī háo “wù fú ”de yí hàn hé qiàn yì ，liǎng yǎn fǎn ér shǎn shuò chū dé yì de yǎn shén ：ā ，yuán lái shì wù fēi zhēn wù ?！皔ù dé zhōu láng gù ，shí shí wù fú xián ”，zhèng miàn xiě chū le dàn zhě cáng qiǎo yú zhuō ，bèi miàn yòu àn shì le tīng zhě yǐ jiǎ dāng zhēn ，ér zhè zhǒng qiǎo yǔ zhuō 、jiǎ yǔ zhēn ，yòu zài nà wú yán de yī gù zhī zhōng huò dé le qí miào de tǒng yī 。tā bú jǐn shuō míng dàn zhě shì gāo shǒu ，tīng zhě shì zhī yīn ，ér qiě chuán shén dì biǎo xiàn chū liǎng zhě de xīn lǐ shén tài yì qù yùn wèi wú qióng 。