寡人之于國也

梁惠王曰：“寡人之于國也，盡心焉耳矣。河內(nèi)兇，則移其民于河?xùn)|，移其粟于河內(nèi)。河?xùn)|兇亦然。察鄰國之政，無如寡人之用心者。鄰國之民不加少，寡人之民不加多，何也？”

孟子對曰：“王好戰(zhàn)，請以戰(zhàn)喻。填然鼓之，兵刃既接，棄甲曳兵而走，或百步而后止，或五十步而后止。以五十步笑百步，則何如？”曰：“不可。直不百步耳，是亦走也?！痹唬骸巴跞缰?，則無望民之多于鄰國也。不違農(nóng)時，谷不可勝食也。數(shù)罟不入洿池，魚鱉不可勝食也。斧斤以時入山林，材木不可勝用也。谷與魚鱉不可勝食，材木不可勝用，是使民養(yǎng)生喪死無憾也。養(yǎng)生喪死無憾，王道之始也。五畝之宅，樹之以桑，五十者可以衣帛矣。雞豚狗彘之畜，無失其時，七十者可以食肉矣；百畝之田，勿奪其時，數(shù)口之家可以無饑矣；謹(jǐn)庠序之教，申之以孝悌之義，頒白者不負(fù)戴于道路矣。七十者衣帛食肉，黎民不饑不寒，然而不王者，未之有也。狗彘食人食而不知檢，涂有餓莩而不知發(fā)。人死，則曰：‘非我也，歲也?！呛萎愑诖倘硕鴼⒅?，曰：‘非我也，兵也?！鯚o罪歲，斯天下之民至焉。”

liáng huì wáng yuē ：“guǎ rén zhī yú guó yě ，jìn xīn yān ěr yǐ 。hé nèi xiōng ，zé yí qí mín yú hé dōng ，yí qí sù yú hé nèi 。hé dōng xiōng yì rán 。chá lín guó zhī zhèng ，wú rú guǎ rén zhī yòng xīn zhě 。lín guó zhī mín bú jiā shǎo ，guǎ rén zhī mín bú jiā duō ，hé yě ？”

mèng zǐ duì yuē ：“wáng hǎo zhàn ，qǐng yǐ zhàn yù 。tián rán gǔ zhī ，bīng rèn jì jiē ，qì jiǎ yè bīng ér zǒu ，huò bǎi bù ér hòu zhǐ ，huò wǔ shí bù ér hòu zhǐ 。yǐ wǔ shí bù xiào bǎi bù ，zé hé rú ？”yuē ：“bú kě 。zhí bú bǎi bù ěr ，shì yì zǒu yě ?！眣uē ：“wáng rú zhī cǐ ，zé wú wàng mín zhī duō yú lín guó yě 。bú wéi nóng shí ，gǔ bú kě shèng shí yě 。shù gǔ bú rù wū chí ，yú biē bú kě shèng shí yě 。fǔ jīn yǐ shí rù shān lín ，cái mù bú kě shèng yòng yě 。gǔ yǔ yú biē bú kě shèng shí ，cái mù bú kě shèng yòng ，shì shǐ mín yǎng shēng sàng sǐ wú hàn yě 。yǎng shēng sàng sǐ wú hàn ，wáng dào zhī shǐ yě 。wǔ mǔ zhī zhái ，shù zhī yǐ sāng ，wǔ shí zhě kě yǐ yī bó yǐ 。jī tún gǒu zhì zhī chù ，wú shī qí shí ，qī shí zhě kě yǐ shí ròu yǐ ；bǎi mǔ zhī tián ，wù duó qí shí ，shù kǒu zhī jiā kě yǐ wú jī yǐ ；jǐn xiáng xù zhī jiāo ，shēn zhī yǐ xiào tì zhī yì ，bān bái zhě bú fù dài yú dào lù yǐ 。qī shí zhě yī bó shí ròu ，lí mín bú jī bú hán ，rán ér bú wáng zhě ，wèi zhī yǒu yě 。gǒu zhì shí rén shí ér bú zhī jiǎn ，tú yǒu è piǎo ér bú zhī fā 。rén sǐ ，zé yuē ：‘fēi wǒ yě ，suì yě ?！痵hì hé yì yú cì rén ér shā zhī ，yuē ：‘fēi wǒ yě ，bīng yě 。’wáng wú zuì suì ，sī tiān xià zhī mín zhì yān 。”